Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego, wyrażonym w wyroku z dnia 22 listopada 2016 r., sygn. akt: II FSK 2903/14, spółka kapitałowa będąca w transakcji połączenia przez przejęcie spółką przejmującą, korzysta z ochrony prawnej wynikającej z uzyskania interpretacji podatkowej, której pierwotnym adresatem była spółka przejmowana. Przedmiotowa ochrona rozciąga się jednak wyłącznie w takim zakresie w jakim nie zmieniło się zdarzenie przyszłe lub stan faktyczny opisane w uzyskanej interpretacji podatkowej.
Sprawa dotyczyła spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, która w toku swojej działalności powzięła zamiar by połączyć się poprzez przejęcie całego majątku innej spółki. Przed dokonaniem powyższej czynności spółka wskazała, iż zmieni również swoją formę organizacyjno – prawną ze spółki z ograniczoną odpowiedzialnością na spółkę akcyjną. Spółka stała na stanowisku, iż w wyniku połączenia podmiotów przez przejęcie, spółka przejmująca nadal będzie mogła korzystać z ochrony prawnej, przysługującej spółce przejmowanej w sytuacji zastosowania się do interpretacji podatkowej już po połączeniu. Skutkiem powyższego było skierowanie do właściwej Izby Skarbowej wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej.
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie uznał stanowisko spółki za nieprawidłowe wskazując, iż udzielana następcom prawnym ochrona dotyczy skutków prawnych działań cudzych czyli podatnika, który zastosował się do interpretacji wydanej dla niego, za zobowiązania, którego, następca prawny miałby być odpowiedzialny. Ponadto organ wskazał, iż ochrona nie obejmuje zdarzeń, które wystąpią dopiero u następcy, w zakresie których odpowiedzialność będzie ponosić wyłącznie następca. Z powyższą argumentacją nie zgodziła się spółka, która po bezskutecznym wezwaniu do usunięcia naruszenia prawa, skierowała skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie.
Sąd pierwszej instancji w powyższej sprawie podtrzymał stanowisko organu podatkowego argumentując, iż przepisy regulujące następstwo prawne stosuje się także do praw i obowiązków wynikających z decyzji wydanych na podstawie prawa podatkowego (vide: art. 93d OrdPodU). Ustawodawca ograniczył jednak stosowanie art. 93-93d OrdPodU tylko do przypadków, gdy odrębne przepisy ujęte w ustawie, umowie o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz innych ratyfikowanych umów międzynarodowych których stroną jest Rzeczypospolita Polska, nie stanowią inaczej (vide: art. 93e OrdPodU). Co więcej, WSA w Warszawie przyjął, iż przejęcie wszelkich praw i obowiązków wynikających z przepisów podatkowych i decyzji wydanych na podstawie tych przepisów przez następcę prawnego jest zasadą, zaś brak takiego następstwa bądź jego odmienny zakres stanowi wyłącznie wyjątek od tej zasady. Sąd pierwszej instancji wskazał również, iż interpretacje przepisów prawa podatkowego nie są prawem ani aktem administracyjnym, nie nakładają na zainteresowanych, przez samo ich wydanie, żadnych obowiązków, ale nie dają też formalnie praw, poza prawem zapoznania się z przedstawionymi w nich informacji o możliwościach stosowania i wykładni prawa podatkowego oraz prawem zastosowania się do interpretacji ze skutkiem w postaci powstania z tego tytułu przewidzianej w art. 14k – 14n OrdpU ochrony prawnej. Sąd podniósł, iż o powstaniu prawa ochronnego można mówić dopiero z powodu i w zakresie zastosowania się adresata do otrzymanej interpretacji podatkowej. Wobec czego na etapie wydawania interpretacji indywidualnej stanowi ona w istocie wyłącznie wymianę poglądów między zainteresowanym, a organem interpretacyjnym na temat zastosowania i wykładni operatywnej prawa podatkowego w relacji do określonego stanu faktycznego.
W odpowiedzi na powyższe rozstrzygnięcie spółka skierowała skargę do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który uchylił zaskarżony wyrok sądu pierwszej instancji. NSA podniósł, iż w sytuacji, gdy spółka łączy się poprzez przejęcie innej spółki na mocy art. 492 § 1 pkt 1 KSH oraz stosuje się do interpretacji podatkowej, której pierwotnym adresatem była spółka przejmowana, to korzysta ona z takiej samej ochrony prawnej, która przysługiwałaby spółce przejmowanej, gdyby ta się do niej zastosowała. Warunkiem jest jednak to by zdarzenie lub stan faktyczny, które zostały opisane w interpretacji podatkowej spółki przejmowanej nie uległy zmianie.
Gustaw Masznicz
